Bestralingsbehandelingen
Sinds kort bestaat de mogelijkheid voor bestralen ook in Nederland. Begin 2010 is op de universiteit Utrecht een lineaire bestraler voor huisdieren in gebruik genomen en sinds augustus 2010 voeren we in het Bestralingscentrum voor dieren bestralingen uit met behulp van een orthovoltage apparaat. Het bestralen van tumoren kan op verschillende manieren worden ingezet. Bij sommige tumoren kan bestraling worden ingezet met als doel genezing van de patiënt, voorbeelden hiervan zijn de plaveiselcelcarcinomen van de neusspiegel, of het maligne lymfoom in de neus bij katten, bij honden kunnen we denken aan T-cel lymfomen van de huid of acanthomateuze epuliden. Maar ook als palliatieve behandeling (=levensverlengend) is bestraling soms zeer nuttig. Denk hierbij aan bijvoorbeeld aan het bestralen van honden met botkanker, waarbij bestraling een aanzienlijke vermindering van de pijn kan geven.
Een bestralingsbehandeling kan genezend werken bij kanker bij dieren, maar kan ook de kwaliteit van leven verbeteren bij artrose. Ons bestralingscentrum is voorzien van de modernste apparatuur die we inzetten ter bestrijding van een waaier aan aandoeningen. Ons bestralingscentrum beschikt over een röntgentoestel dat tumoren tot ongeveer 5 cm onder de huid vanuit één of meerdere richtingen kan bestralen. Afhankelijk van de bestralingsdosis wordt een dier gedurende enkele minuten van buitenaf bestraald. Omdat het belangrijk is dat het dier stil ligt tijden de bestraling, wordt een kortdurende narcose gegeven. Na de bestraling kan het dier mee naar huis of nog even in het opnameverblijf bijkomen.
Een mastocytoom of mastceltumor is bij de hond of kat een veel voorkomende huidtumor. 20% van alle huidtumoren zijn mastocytomen. Mastcellen zijn voorlopers van jonge bindweefsel- en bloedvormende cellen, ze komen overal in het lichaam voor. Deze cellen spelen een rol bij ontstekingsreacties en de afweer van het lichaam, maar ook bij overgevoeligheidsreacties zoals astma. Mastceltumoren komen vooral bij volgende hondenrassen voor: boxer, bulldog, Labrador- en golden retriever, Boston- en bullterriër, en de gemiddelde leeftijd is negen jaar.
Als er nog geen uitzaaiingen van de tumor (naar lymfeklieren of elders in het lichaam) zijn opgetreden dan is de behandeling een operatie met zo groot mogelijke marges rond de tumor met gelijktijdige bestraling. De bestraling heeft als doel de kans op het ter plaatse terugkomen van de tumor te verkleinen.
Mochten er al uitzaaiingen van de tumor aanwezig zijn, dan zal de VVKA-dierenarts met u de mogelijkheden bespreken van een infuusbehandeling met chemotherapie. Indien de tumor niet ter opereren en/of bestralen is danwel de tumor terugkomt, is een behandeling met Pallida (Tocenarib) of Masivet (Masitinib) mogelijk en zal aan u worden voorgelegd.
Een direct adjuvante bestraling voor verschillende indicaties in één fractie gedurende de operatieve ingreep. Afhankelijk van de PA-bevindingen zijn aansluitend aan de wondgenezing nog aanvullende bestralingen noodzakelijk.
Een melanoom is een kwaadaardig gezwel uitgaande van de melanine-producerende cellen in huid of slijmvliezen, de cellen dus die voor de bruine verkleuring zorgen. Een melanoom in de mondholte bij de hond wordt vaak pas ontdenkt als er al sprake is van uitzaaiingen naar lymfeklieren of andere organen. De ziekte is dan niet meer te genezen. Maar, met een bestralingsbehandeling (ca. drie sessies) is het wel mogelijk de klachten van de hond (pijn, bloeding, minder eten) te verminderen. De hond wordt daarvoor op dag één, acht en 22 bestraald. Na iedere behandeling mag het dier uiteraard weer mee naar huis. Bijwerkingen treden eigenlijk niet op, eventueel is de hond wat sneller vermoeid.
Een palliatieve bestraling van het intraorale melanoom bestaat uit drie fracties gegeven op dag één, acht en 22.
Een plaveiselcelcarcinoom is een huidtumor die meestal uitgaat van de neuspunt van de kat. Als de tumor blijft zitten, dan kan deze de neus van de kat ernstig ontstellen en pijnklachten en bloedverlies tot gevolg hebben. Bij een operatie wordt de neus ook ernstig beschadigd. Bij een bestralingsbehandeling hebben de normale huidcellen van de neus de mogelijkheid de neus goed te herstellen. Deze behandeling wordt dan ook vaak toegepast. De bestralingsserie bestaat uit in totaal tien sessies die gedurende vijf achtereenvolgende dagen twee keer per dag worden gegeven. De kat wordt op maandag opgenomen in de praktijk en kan vrijdagmiddag na de laatste bestraling weer met de baasjes naar huis.
Een in opzet curatieve bestraling van een plaveiselcelcarcinoom van de neusrug bestaat uit een versneld bestralingsschema van tien fracties op vijf achtereenvolgende dagen.
Bij het wegnemen van een tumor door de dierenarts kan het lastig zijn een tumorvrije snijrand te krijgen. Dit bijvoorbeeld omdat de tumor niet goed van het omliggende gezonde weefsel af te grenzen is of omdat er gezonde organen in de buurt liggen. Om alsnog de kans op teruggroei van eventueel achtergebleven tumorcellen te verkleinen is het mogelijk gedurende de operatie eenmalig met een hoge bestralingsdosis het operatiegebied te bestralen. Mocht dit tot de mogelijkheden behoren dan zal een dierenarts van het bestralingscentrum u hierop attenderen en om toestemming vragen.
Dit is een agressieve tumor uitgaande van het bot en komt meestal bij grotere rassen en honden van middelbare leeftijd voor. Het gezwel ontstaat meestal rond de knie of de voorpoten van de hond. Als klachten kan de hond kreupel lopen en pijn aangeven. U kunt eventueel een zwelling of bult op de poot vaststellen. Een in opzet genezende behandeling bestaat uit een amputatie van de aangedane poot. Echter, dan is alsnog de kans reëel aanwezig dat er sprake is van uitzaaiingen naar andere botten of de longen. Daarom kunt u in overleg met uw VVKA-dierenarts ook kiezen voor een bestralingsbehandeling met als doel de klachten van de hond (pijn, zwelling) te verlichten. Deze bestraling wordt in totaal drie maal gegeven en eventueel gecombineerd met chemotherapie.
In opzet curatieve chirurgische resectie, eventueel met intraoperatieve bestraling, of palliatieve bestraling in drie fracties, één keer per week, mogelijk gecombineerd met chemotherapie. Bij gemetastaseerde ziekte is chemotherapie als monotherapie te overwegen.
Deze tumor uitgaande van het bindweefsel kan bij de kat ontstaan ten gevolge van vaccinaties, met name tussen de schouderbladen. De behandeling van deze tumor heeft de afgelopen tijd een behoorlijke verandering doorgemaakt en bestaat nu uit een combinatiebehandeling van operatie, bestraling en het toedienen van immunotherapie in de vorm van IL2. Over de exacte volgorde, met name indien uw eigen dierenarts de tumor reeds heeft verwijderd in de veronderstelling dat het om een goedaardige tumor zou gaan, zal de VVKA-dierenarts u inlichten.
De behandeling bestaat uit een combinatie van chirurgie, gefractioneerde bestraling (acht fracties) en het gelijktijdig toedienen van IL2.
Lymfomen zijn tumoren uitgaande van de afweercellen van het lichaam gelegen in lymfeklieren. Het dier heeft dan zwellingen van een of meerdere lymfeklieren. Meestal is de ziekte al in het lichaam verspreid en is genezing niet meer mogelijk. De behandeling bestaat dan uit chemotherapie. Een enkele keer is genezing wel mogelijk door verwijdering van de enige aangedane lymfeklier of door bestraling daarvan mocht het dier te oud of in een te slechte conditie zijn voor een operatie. Indien er bij een uitgezaaide vorm van het lymfoom alsnog heel lokale klachten zijn, bijvoorbeeld door een lymfeklierpakket in de hals, behoort een bestraling hiervan ook tot de mogelijkheden.
Indien chirurgie niet mogelijk is, dan in opzet curatieve bestraling in zes tot acht fracties. Palliatieve bestraling ter symptoomverlichting in twee tot vijf behandelingen.
Gewrichtsslijtage komt met name bij grote hondenrassen voor. De hond loopt daardoor kreupel en heeft pijnklachten. De oorzaak van artrose is een ontstekingsreactie in het gewricht ten gevolge van beschadiging van het kraakbeen. Pijnstillers kunnen worden gegeven om het ontstekingsproces en de pijnklachten te verminderen. Echter, een bestralingsbehandeling heeft ook een goed effect op artrose mits deze al op een vroeg tijdstip wordt gegeven. Dat wil zeggen voordat onherstelbare beschadiging van het gewricht is ontstaan. De behandeling bestaat uit twee bestralingen gegeven met een week tussenpauze. Indien de klachten na maanden weer terugkomen, kan deze behandeling opnieuw worden toegepast. Behandeling met pijnstillers kan hierdoor worden verminderd of gestopt. Antalgische bestraling van artrose in twee fracties gegeven één keer per week.
Een epulide is een hinderlijk, meestal goedaardig gezwel uitgaande van het tandvlees van de hond. Het komt met name voor bij boxers en andere grote hondenrassen. De behandeling bestaat in principe uit een operatie, echter, het gezwel komt dan bij een redelijk aantal dieren weer terug. Een alternatieve behandeling bestaat daarom uit operatie gecombineerd met drie bestralingen. De eerste bestraling wordt tijdens de operatie gegeven, de twee resterende in de twee daaropvolgende weken.
Voor de gepuilde bestaat de standaardbehandeling uit chirurgische resectie al dan niet gecombineerd met intraoperatieve en adjuvante bestraling.
Menu
Cookies helpen ons jou de beste gebruikservaring te bieden. Lees meer.
Onze website maakt gebruik van cookies om jou van andere gebruikers op de website te onderscheiden. Hiermee kunnen we jou een goede gebruikservaring op de website bieden en deze blijven optimaliseren. Bekijk ons cookiebeleid.
We gebruiken drie verschillende cookietypes op onze website. Je voorkeur kan je hieronder aangeven.
Deze cookies zijn nodig om de website te laten werken. Zij worden altijd geplaatst.